Illegaal downloaden bestaat momenteel niet in Nederland. Ook als de bron illegaal is mogen wij muziek en films downloaden. Dat is voor de liefhebbers van film en muziek prettig, maar eigenlijk is het vreemd. Ik kan me voorstellen dat een andere regeling gewenst is, al is het maar voor de duidelijkheid. De kamercommissie Gerkens heeft vorige week een rapport uitgebracht met daarin onder meer met de aanbeveling downloaden van illegale aanbieders bij wet te verbieden. Afgelopen weekend heb ik dit rapport eens op mijn gemak doorgenomen.
Vette worst
Het bij wet verbieden zal de entertainmentindustrie als muziek in de oren klinken, maar zo simpel is het niet. Het downloadverbod wordt als een vette worst voor de mond van de entertainmentindustrie gehangen. Die mag pas bijten als ze zelf een systeem hebben opgezet waarbij de inhoud centraal staat en niet de drager. Je betaalt dus voor de inhoud en het maakt niet uit of het werk is gedownload, op een CD of een USB-stick staat. Heb je voor de licentie betaald, dan mag je het product verder onbeperkt in huiselijke kring gebruiken. Het creëren van zoân licentiesysteem lijkt me een enorme klus. Alle partijen moeten meewerken en waarschijnlijk ook nog eens internationaal, want het lijkt me sterk dat de entertainmentindustrie dit alleen voor Nederland gaat doen.
De thuiskopie op de helling
De commissie stelt de volgende vraag centraal: âHoe is de privé-exceptie in de thuiskopieregeling geformaliseerd en hoe kan dat worden geoptimaliseerd?â? Het is opvallend dat het rapport vrijwel volledig is gefocust op het up- en downloaden via internet. Natuurlijk deze methode van kopiëren is zichtbaar en meetbaar, maar er zijn meer bronnen dan internet. Kopiëren via USB-sticks, portable harddisks, CD en DVD is ook de praktijk van alle dag. Downloaden moet strafbaar worden gesteld, adviseert de commissie, maar wat gaat er dan gebeuren met de thuiskopie uit andere bronnen? Mag ik de DVD die ik heb gehuurd of geleend nog steeds kopiëren zoals nu het geval is? Deze vraag blijft helaas onbeantwoord.
Tegen gratis valt niet te concurreren
Het stokpaardje van de entertainmentindustrie. Jammer dat de commissie deze stelling kritiekloos overneemt. Ik citeer: âDe werkgroep beseft dat de entertainmentindustrie geen kans heeft om te concurreren zolang er gratis aanbod isâ?. Wacht eens even, tegen gratis valt wel degelijk te concurreren. Fabrikanten van mineraalwater bewijzen dit. Consumenten betalen graag voor water dat niet of nauwelijks lekkerder of gezonder is dan ons (bijna) gratis kraanwater. Je kunt concurreren door betere kwaliteit te bieden, meer gebruikersgemak, meer veiligheid, meer toeters en bellen. De iTunes Music Store is vrijwel de enige die daar min of meer in slaagt en dat verklaart meteen het relatieve succes van deze dienst.
Floppen als gevolg van torrents
De commissie citeert een zielig verhaal over een Zweedse film die de investering niet terugverdiende omdat die film al na tien dagen op thepiratebay.org stond. Wat is dat voor een makkelijke conclusie! Er zijn talloze films die het geïnvesteerde geld niet opbrengen. Is het enkele feit dat er een torrent van bestaat voldoende om aan te tonen dat er een causaal verband is tussen de flop en de illegale publicatie? Natuurlijk niet! Ik kan zo honderden films opsommen die ondanks de torrents een kassucces zijn geworden.
Is een downloadverbod te handhaven?
Stel nu dat er inderdaad een verbod komt op downloaden. Is dit verbod te handhaven? Natuurlijk niet. Kijk maar eens naar het downloaden van software en games. Dat is nu al verboden. Downloaden van games gebeurt desondanks op redelijk grote schaal. Ik kan me niet herinneren dat daar ooit iemand in Nederland voor is veroordeeld. En verder gaat niet bepaald slecht met de gamesindustrie. De voorgestelde regeling zou juridisch duidelijkheid geven, verder lost het niets op. Zeker nu de commissie zelf al heeft aangegeven, dat er is geen sprake zal zijn van een harde aanpak van downloaders. Wat moet je daarmee als consument? Krijgen we dan toch een soort gedoogbeleid? Waar ligt de grens? Weg duidelijkheid.
Legaal onbeperkt uitwisselen
Ik voel meer voor het voorstel van Groen Links om het beleid aan de praktijk aan te passen en het uitwisselen vrij te geven. Begin bijvoorbeeld eens met muziek. Zet legale P2P-netwerken op waarbinnen gebruikers onbeperkt muziekbestanden kunnen uitwisselen (kraanwater). Voeg daar features aan toe om geld te verdienen met reclame, kaartverkoop, merchandise, premium accounts. (mineraalwater) Wees creatief!
Dat dit concept kan werken blijkt uit recente cijfers van onderzoeksbureau GfK Benelux. Door het onder meer het gratis âwaterâ? bij YouTube zijn betaalde muziekdownloads met 36% gestegen.
