Bein dit jaar heeft de grote baas van Universal een nieuw plan gelanceerd. Het systeem van vergoedingen voor streams zou Artist Centric moeten worden. Universal is daarna met Deezer om de tafel gaan zitten om dit uit te werken. Opvallend want juist Deezer was bezig uit te zoeken of een zogenaamd User Centric systeem uitvoerbaar was.UMG was geen voorstander van User Centric. Ook Tidal experimenteerde met User Centric, maar is daarmee gestopt in overleg met Universal. Maar SoundCloud heeft dit systeem zelfs al in 2021 ingevoerd. onder de naam Fan-powered Royalties.
Wat Universal precies bedoelde met Artist Centric was tot voor kort vaag, maar de afgelopen week hebben Universal en Deezer duidelijkheid gegeven.
Laat ik om te beginnen even toelichten hoe het systeem nu werkt en welke varianten er worden uitgeprobeerd.
Pro Rata
De meeste muziek streamingsdiensten vergoeden momenteel Pro Rata. De maandopbrengst van alle abonnementen op bijvoorbeeld Spotify gaat in een grote pot. Spotify pakt daar 30% uit voor hun bedrijfskosten. De resterende 70% wordt onder rechthebbenden (labels en artiesten) verdeeld op basis van het totaal aantal streams van alle gebruikers in die maand. Deel die 70% door het totaal aantal streams en je hebt het bedrag dat per stream aan de artiest of zijn haar platenbaas wordt uitgekeerd.
Dat dit leidt tot een minieme vergoeding per stream zal je duidelijk zijn. Er circuleren diverse voorstellen om rechthebbenden beter en eerlijker te compenseren.
User Centric
Het abonnementsgeld van een gebruiker wordt gebruikt om alleen de artiesten te compenseren die hij of zij daadwerkelijk heeft beluisterd. Spotify krijgt 30% en de resterende 70% wordt verdeeld over de rechthebbenden (labels en artiesten) die jij hebt gestreamd. Stel jij luistert de hele maand alleen maar naar Antoon. De platenmaatschappij van Antoon krijgt dan de volledige 70% van jouw geld. Welk deel Antoon zelf krijgt, hangt af van zijn contract met de platenmaatschappij. Gelukkig zit Antoon bij een klein label, dus hij zal geen wurgcontract hebben.
Artist Centric
Universal en Deezer hebben het volgende bedacht:
- De streams van artiesten die minder dan 1000 streams per maand hebben en minder dan 500 maandelijkse luisteraars tellen – net als in het huidige systeem – voor 1 stream.
- Streams van artiesten die boven deze grens zitten worden dubbel beloond. Eén stream telt dan voor 2.
- Gaat een gebruiker iets streamen waar hij/zij actief naar heeft gezocht ( Lean Forward) dan gaat zo’n stream zelfs voor 4 tellen. Krijgt de gebruiker zo’n stream op een presenteerblaadje ( Lean Back) zoals in de Discover Weekly en andere gepersonaliseerde playlists en stations dan blijft hij voor 2 tellen.
Robin Hood maar dan anders
Op het eerste gezicht lijkt dit een mooie regeling. Eindelijk een methode om artiesten beter te belonen. Maar bedenk, de te verdelen pot abonnementsgeld blijft dezelfde. Dus wie zijn in dit systeem de Sjaak? Juist, de artiesten die de 1000/500 grens niet halen vangen nog minder. Dat zijn er nogal wat. Volgens experts haalt 80% van de artiesten deze grens niet. Het is een omgekeerde Robin Hood: stelen van de armen en geven aan de rijken! Wie profiteert er dus? Vooral de Universal Music Group zelf en op de achtergrond hun grote artiesten. Lekker motiverend ook voor nieuwe artiesten.
Hoe langer ik er over nadenk, des te meer raak ik ervan overtuigd dat Artist Centric Payments een gedrocht is dat zo snel mogelijk de kop moet worden ingedrukt. Het is ronduit discriminerend.
Gelukkig loopt het nog niet zo’n vaart. Het gaat nog alleen om artiesten van UMG -is wel de grootste-. UMG kan dan wel Deezer voor hun karretje hebben weten te spannen.
Deezer is een kleine speler in de streamingmarkt met een aandeel van slechts 2%. Artiesten gaan dus niet veel merken van deze nieuwe methode, die trouwens om te beginnen alleen in Frankrijk wordt uitgeprobeerd. Ik verwacht dat Spotify en Apple meer tegengas zullen geven. UMG heeft dus nog een lange weg te gaan. Laten we hopen dat de weg snel doodloopt. Zo niet, dan gaan we er met zijn allen opliggen. Tijd voor Compensation Rebellion!
Functionele muziek
Deezer en Universal trekken bij de presentatie van hun plannen ook weer van leer tegen de zogenaamde functionele muziek. Ik heb er al eens een stukje over geschreven. De streams met ontspanningsmuziek of zelfs alleen natuurgeluiden. Je kunt er van vinden wat je wilt, feit is wel dat deze geluiden massaal worden gestreamd. Miljoenen gebruikers hebben er blijkbaar behoefte aan.
Zen by Deezer
Deezer heeft als tegenzet zelf een dienst opgezet voor ontspanningsmuziek: Zen by Deezer. ( Nog niet in Nederland beschikbaar). Deezer gaat de opbrengsten van streams via deze dienst niet zelf opstrijken. Die blijven in de pot waardoor er voor “echte” muziek, meer te verdelen valt. Klinkt nobel, maar Deezer gaat dan wel alle in hun ogen non-muziek verwijderen. Wel ja, joh. Bedenk eerst een discriminerend systeem en doe er nog een beetje censuur bij. Eng!
User Centric
Tot nu toe lijkt een User Centric Payment systeem mij nog steeds de mooiste oplossing en gelukkig sta ik daarin niet alleen. Het is:
- Eerlijker. Je geld gaat alleen naar artiesten die jij luistert.
- Kan financieel gezien positieve gevolgen hebben voor muziekmakers.
- Voorkomt fraude. Manipulatie van streams is zinloos. Je maakt alleen sigaren uit je eigen abonnementsdoos.
- Gebruikers van functionele muziek betalen alleen zelf voor de geluiden die zij willen horen.
Misschien kan er nog een beetje uit het UMG/Deezer systeem worden toegevoegd. Zoals dubbeltellen van lean-forward streams. Of dubbel tellen van streams die jij hebt geliket, of streams van artiesten die je hebt geliket. Kun je zelf ook een beetje invloed uitoefenen op de vergoedingen. Dat voelt ook wel goed en is bovendien goed voor de Artist Fan Connection, die volgens vele partijen verbeterd moet worden.
Ultieme transparantie
User Central maakt het systeem van vergoedingen ook transparant. Het is dan nog maar een kleine stap naar de ultieme transparantie: stuur gebruikers maandelijks een overzicht van hun streams met de bedragen die zijn uitgekeerd. Kan iedereen zien hoe weinig dat soms is. Misschien een trigger om eens wat merchandise te kopen of een donatie te doen? Ook weer goed voor Artist Fan Connection.
SoundCloud for the win!
Helaas is SoundCloud nog de enige die met User Centric Payments werkt. Laten we die dienst eens wat meer aandacht en liefde geven. Zeg je Deezeraccount maar op en stap over op SoundCloud. Het is dat Spotify zoveel beter is en helemaal in mijn systeem zit, anders was ik allang overgestapt.